Obezitenin Kadınlarda Yol Açtığı 8 Sağlık Sorunu
Obezite, vücutta yağ oranının anormal derecede artması ile ortaya çıkan ciddi bir sağlık sorunudur. Erkeklerde ağırlığın %15-18’ini, kadınlarda ise %20-25’ini yağ dokusu oluşturmaktadır. Erkeklerde bu oran %25’i, kadınlarda %35’i geçerse, durum obeziteye işaret etmektedir. Günümüzde, özellikle kadınlarda obezite oranlarındaki artış ve bunun yol açtığı hastalıklar giderek büyük bir endişe kaynağı olmaktadır.
Bu durumun nedenleri arasında hormonal farklılıklar, gebelik, menopoz gibi yaşam evrelerindeki değişimler ve sosyal faktörler yer almaktadır. Memorial Ankara Hastanesi Genel Cerrahi/ Obezite ve Metabolik Cerrahi Bölümü’nden Prof. Dr. Namık Özkan, Avrupa Obezite Günü öncesi, obezitenin kadınlarda yol açtığı hastalıklarla ilgili bilgi vererek, obeziteden korunmanın yolları hakkında önerilerde bulundu.
Türkiye’de her 3 kişiden biri obez
Günümüzde dünya nüfusunun yaklaşık 1,19 milyarının kilolu, yaklaşık 800 milyonunun da obez olduğu bilinmektedir. Ülkemizde ise yaklaşık 20 milyon kişi obezite ile mücadele etmektedir. World Obesity Atlas 2024 raporuna göre, Türkiye’de her üç kişiden biri fazla kilolu (%37,3) her üç kişiden biri de obez grubundadır (%36). Obezite oluşumuna; çevresel etmenler, aşırı ve yanlış beslenme alışkanlıkları, yetersiz fiziksel aktivite, yaş ve cinsiyet, eğitim durumu, sosyokültürel çevre, stres ve bazı psikolojik hastalıklar, endokrin ve metabolik hastalıklar, bazı ilaçlar, sigara ve alkol kullanımı, çok sık aralıklarla doğum yapma ve hareketsiz yaşam sebep olmaktadır.
Kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülüyor
Obezite kadınlarda erkeklere göre daha fazla kendini göstermektedir. Çalışma hayatı, yaşam tarzı ve şehirleşme obezite için risk teşkil etmektedir. Hareketsizlik ve yiyeceklerdeki rafinasyonunun artması ve şeker içeriğinin çoğalması da obezitenin görülmesinde büyük bir rol oynamaktadır. Alınan enerji harcanan enerjiden fazla olunca obezitenin gelişmesi kaçınılmaz hale gelmektedir.
Hipertansiyon, kalp ve kanser gibi hastalıklara neden olabilir
Obezite neden olduğu ek hastalıklar sebebiyle de önemli bir sağlık sorunudur. Diyabet, hipertansiyon, koroner arter hastalığı, safra kesesi hastalıkları, osteo artrit, bel ağrısı ve astım gibi problemlerin görülme riski artmaktadır. Obez hastalarda, kanser gelişme riski de normal popülasyona göre daha fazla görülmektedir.
Obezitenin kadınlarda neden olduğu başlıca hastalıklar:
Kadınlarda obezite sebepleri; hormonal farklılıklar, gebelik, menopoz gibi yaşam evrelerindeki değişimler ve sosyal faktörler olabilmekte ve bu hastalık birçok ciddi sağlık sorununa zemin hazırlamaktadır.
1- Üreme Sistemi ve Jinekolojik Sorunlar
Polikistik Over Sendromu (PCOS): Obez kadınlarda daha sık görülür. Obezite, PCOS gelişimini tetikleyebilir veya mevcut semptomları kötüleştirebilir. PCOS, adet düzensizlikleri, infertilite (kısırlık), aşırı tüylenme ve akne gibi sorunlara yol açan hormonal bir bozukluktur.
İnfertilite (Kısırlık): Obezite, kadınlarda adet düzensizliğine ve yumurtlama sorunlarına yol açarak gebe kalmayı zorlaştırır. Tüp bebek gibi yardımcı üreme tekniklerinin başarısını da düşürebilir.
Endometriyal (rahim) kanser: Obez kadınlarda endometriyal kanser riski normal kilolu kadınlara göre 2-4 kat daha fazladır.
Meme kanseri: Özellikle menopoz sonrası dönemde obezite meme kanseri riskini artırır
Gebelik komplikasyonları: Obez kadınlarda gebelik diyabeti, yüksek tansiyon, preeklampsi, erken doğum ve sezaryen doğum riski artar.
2- Metabolik Hastalıklar
Tip 2 diyabet: Obezite, insülin direncinin en önemli nedenidir. Vücuttaki yağ dokusunun artması, hücrelerin insüline yanıtını bozarak kan şekerinin yükselmesine ve tip 2 diyabet gelişimine yol açar. Kadınlarda karın bölgesi yağlanması bu riski daha da artırır.
Metabolik sendrom: Bel çevresinde yağ birikimi, yüksek tansiyon, yüksek kan şekeri ve anormal kolesterol düzeylerinin bir arada görüldüğü durumdur.
3- Kardiyovasküler Hastalıklar
Hipertansiyon: Fazla kilo, kalbin daha fazla çalışmasına neden olup kalp ve damarlara binen yükü artırarak kan basıncını artırır. Hipertansiyon